عماد خراسانی (گرچه مستیم)

گرچـــه مستیم وخرابــیم چـوشبـــهای دگـر

بازکن ســـاقی مجــلس, سرمینــای دگــــر

امشبی راکـــه درآنــیم،غنیــمت شمــریـــم

شایــــدای جـان ! نرسیـــدیم به فردای دگر 

مستِ مســتم مشـــکن قدرخودای پنجــهٔ غم

من به میخانــــه ام امشب توبـروجـــای دگـر

چه به میخانـــه چه محــراب حرامـــم باشـــد

گــربه جز عـــشق توام، هست تمنـــای دگـر

تا روم ازپـــیِ یــارِدگــــری می بایــــــــد 

جـزدلِ مــــن دلـی وجـــزتو دلآرای دگـــــر

نشنیـــده است گلــی بوی تو ای غنچـــهٔ ناز

بـــوده ام ورنـه بسـی همــدم گلــهای دگـر

توسیــه چشـــم چوآیٔـی به تماشـــای چمـن 

نگــــذاری به کسی، چشــم تماشـــای دگر

باده پیــــش آرکه رفتند ازایـن مکــــتب راز

اوســـــتادان کــه فزودند، معــــمّای دگــر

این قفــــس رانـبود، روزنــی ای مرغ پریش

آرزوساخــــته بسـتانِ طـــــرب زای دگـــــر

گـربهشـــتی است رخ تست،نـــگارا کـه درآن

میــــــتوان کردبه هـرلحــــظه تماشــای دگر

ازتــوزیــباصـــنم،اینــقدرجفا زیــــــبا نیـست

گــــیرم این دل نــتوان داد بـــه زیـــبای دگر

مــی فروشــان همــه دانــند،عــــمادا که بود

عاشـــــقان راحـرم ودیــرو کلیــــسای دگًـــر

رهــی معیــری (نگهبان وطـن)

ای وطــن خصم توراس، گ به جـام افــتاده است

تشت رسوائــی این بــوم زبام افــــتاده اســت

آتش کیـــنه برافــروز،کـــه درخانـــ ـــه ی ما

هردغـــل پیشـه دراندیــشه ی خام افتاده است

روز خــون ریخــتن ازخائـــن ملـک است امــروز

ازچــه شمشــیرتو، دربنـندنیــام افــــتاده است

ریشـه ی خصـم برافـکن که زبون گشت وضعیف

جان این گـــرگ برآور،کــه بردام افتــــاده است

ســربیــگانه پرســتان به کمنـد است بیــــــــــا

تاببــــینی که به دام تو کــدام افـــــــتاده است

خون ما خـورد بدانــــــدیش وکسی آگــه نیست

بس کـه نوبـــاوه ی جــم،درپـی جام افتاده است

یــوسف مــلک به زنـدان بـلامانـــــــــده اسیــر

بررخ مــــهر،سیــه پــرده ی شـام افتــاده است

ای نگهـــــبان وطن ، نوبت جانــــــبازی توسـت

سـرفداسـاز،کـه هنگام سرافرازی توافتاده است

ایـن غـزل بدون تخــلص به سال ۱۳۲۵درمجله تهران مصــورچاپ شــده است

شفیــــعی کدکــــنی (شــــوروشکســـــتن)

نفــــسم گرفت ازین شب،درایــــن حصــاربشــکن

درایــــن حصــارجادوئــی روزگــاربشـــــــــکن

چوشقـایـــــق، ازدل سنــگ، بــرآررأیـت خــــون

بـــه جنـــون، صــلابت صــخره ی کوهـساربشکن

تــوکه ترجمــان صبـحی، به ترنــم وتــــــرانــه

لب زخمــــدیده بگــشا، صف انتــــظاربشــــکن

"سـرآن نـــدارد امشب کـــه برآیـــدآفتــابـــی"

تـوخـودآفتــاب خـودباش وطلـــــسم کاربشکــن

بسـرای تاکــه هسـتی، که ســرودن است بودن

به تـرنـــــمی دژوحشت ایـن دیــاربشـــــــکن

شب غارت تتـــــاران، همـه سوفکــــنده سایـه

تــــوبه آذرخشــی ایـن سایــه ی دیوسازبشکن

زبــــرون کسـی نیـایــدچوبیــاری تو،اینـــجا

تـوزخویشـــتن بـرون آ، سپـــه تتـــاربشکــن

احمـــــد شامـــــلو(دریــاپرصــلابت ترمیخــواند )

□روزگاری با خوددردمندانه می‌اندیشیدم

که پیام از توفان‌ها نرسیدو نسیمی که فرازآمد از گردنه‌های صعب

بر جسدهایی بیهوده وزید 

به جسدهایی آونگ بر امیدی موهوم‌

لیک اکنون دیگرمختوم من هراسم نیست 

اگر این رؤیا در خوابِ پریشانِ شبی می‌گذرد 

یا به هذیانِ تبی یا به چشمی بیداریا به جانی مغموم...

نه من هراسم نیست:ز نگاه و ز سخن عاری شب‌نهادانی از قعرِ قرون آمده‌اند

آری که دلِ پُرتپشِ نور اندیشان راوصله‌ی چکمه‌ی خود می‌خواهند،

و چو بر خاک در افکندندت ،باور دارندکه سعادت با ایشان به جهان آمده است

باشد! باشد!من هراسم نیست

چون سرانجامِ پُراز نکبتِ هر تیره‌روانی راکه جنایت را چون مذهبِ حق موعظه فرماید

می‌دانم چیست

خوب می‌دانم چیست.